چه ورزش هایی برای دیسک کمر خطرناک است
به گزارش گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان؛ «هرنی دیسک» که معمولاً به نام فتق دیسک کمر نامیده میشود، پارگی یا بیرون زدگی صفحه‌ی بین مهره‌ای در ستون فقرات است.
وقتی این صفحه، پاره شده یا بیرون می‌زند، به اعصاب ستون فقرات فشار وارد کرده و درد بسیار زیادی ایجاد میکند که معمولاً در قسمت پایین کمر است، اما گاهی در بالای کمر، گردن و یا پا هم این اتفاق می‌افتد.
چگونه با حرکات ورزشی دیسک کمر و درد گردن را درمان کنیم
ستون فقرات از 33 مهره (استخوان) تشکیل میشود که بر روی یکدیگر قرار دارند. بین هر دو مهره قطعه بالشتک مانند غضروفی موسوم به "دیسک بین‌مهره‌ای" قرار دارد. دیسک را مانند لاستیکی در نظر بگیرید که درون حفره آن با ماده‌ای ژلاتینی پر شده است.
بخش لاستیکی بیرونی و محیطی دیسک "آنولوس فیبروزوس" و بخش مرکزی ژلاتینی آن "نوکلئوس پولپوزوس" نام دارد. دیسک در دوران جوانی (زیر 30 سالگی) عمدتاً از ماده ژلاتینی تشکیل میشود، اما با بالا رفتن سن، بخشی از این ماده ژلاتینی از بین می‌رود و دیسک صاف‌تر میشود و از میزان انعطاف‌پذیری آن کاسته میگردد و در نتیجه راحت‌تر آسیب میبیند.
نبض ما– در ستون فقرات بدن انسان بین مهره های کمری استخوانی بالشتک ها یا صفحاتی از جنس غضروف قرار دارند که به آنها دیسک گفته میشود و واضحا در کمر به آنها دیسک کمر گفته می شود.
بعضی از تومورهای خوش خیم استخوانی نیاز به درمان نداشته و وجود آنها در بدن مشکلی ایجاد نمیکنند. بعضی دیگر هم ممکن است به مرور زمان خودبخود خوب شوند و بعضی دیگر نیاز به درمان دارند. تشخیص نیاز به درمان یک تومور استخوانی به عهده متخصص ارتوپدی است.
برای درمان تومورهای استخوان از روش های گوناگونی استفاده میشود. ذکر این نکته ضروری است که برای درمان بعضی از این تومورها بخصوص تومورهای بدخیم از بیش از یک روش درمانی و بصورت همزمان یا پشت سرهم استفاده میشود. مهمترین روش های درمانی تومورهای استخوانی عبارتند از :
بیوپسی Biopsy به معنای گرفتن یک نمونه از بافت یک موجود زنده است. در بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان پزشک معالج تکه کوچکی از استخوان را از بدن بیمار خارج کرده و آن را برای بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی میفرستد.
نمونه برداری از استخوان معمولا به این دلیل انجام میشود که پزشک در بررسی های خود به این نتیجه میرسد که در بافت استخوان تغییراتی ایجاد شده ولی دقیقا نمیداند این تغییرات چیست.
شایعترین این حالات وجود تومورهای استخوان است. بطور مثال در تصاویر رادیوگرافی که از بیمار تهیه شده تغییراتی را در شکل یکی از استخوان های بدن وی دیده و متوجه میشود که بیمار مبتلا به تومور استخوان است ولی بررسی های تصویربرداری حتی بررسی های پیشرفته ای مانند سی تی اسکن و یا ام آر آی و یا آزمایشات پاراکلینیکی نتوانسته اند نوع تومور را مشخص کنند. در بسیاری از موارد مشخص کردن دقیق نوع تومور و سلول های تشکیل دهنده آن ضروری است چون نوع درمان برحسب نوع تومور متفاوت است. در این موارد باید با انجام بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان نوع تومور مشخص شود.
در بعضی بیماری های متابولیک یا مادرزادی استخوان و یا بعضی عفونت ها هم ممکن است نیاز به بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان ضروری باشد.
نمونه برداری از استخوان به دو روش بسته یا باز انجام میشود. در بیوپسی بسته Close biopsy که معمولا بصورت سرپایی و در کلینیک انجام میشود ابتدا بیمار بر روی تخت معاینه در وضعیت مناسب دراز میکشد. سپس لباس محلی که باید از استخوان آن بیوپسی تهیه شود کنار زده شده و پوست آن محل با محلول های ضد عفونی تمیز و استریل میشود. پس از آن پزشک با تزریق یک ماده بیحس کننده پوست و بافت های زیر پوستی را بیحس میکند.
در مرحله بعد یک شکاف کوچک بر روی پوست داده شده و یک سوزن کلفت از طریق آن شکاف به زیر پوست فرستاده شده و تا روی استخوان مربوطه برده میشود. با فشار دست پزشک، سوزن به درون استخوان رفته و تکه ای از استخوان درون لوله آن گیر میکند. سپس پزشک سوزن را خارج کرده و تکه استخوان درون آن را بیرون میاورد و درون محلول نگهدارنده خاصی میگذارد. اطلاعات مربوط به بیمار بر روی ظرف حاوی محلول نوشته شده و هرماه با درخواست پزشک و شرح یافته های بالینی و پاراکلینیکی به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده میشود. محل شکاف بخیه و سپس پانسمان میشود.
در بعضی موارد وارد کردن سوزن به محلی از استخوان که باید نمونه از آنجا تهیه شود مشکل است. در این موارد ممکن است نمونه برداری با هدایت فلوروسکوپ و یا سی تی اسکن انجام شود. در این روش پزشک محل ضایعه استخوانی را بر روی مانیتور دستگاه فلوروسکوپ یا سی تی اسکن میبیند و سوزن بیوپسی را دقیقا در محل ضایعه وارد میکند.
نمونه برداری باز در مواردی انجام میشود که به دلایلی نمیتوان از روش بسته استفاده کرد. این روش که مانند یک عمل جراحی تمام عیار است در اطاق عمل انجام میشود و نیاز به بیهوشی عمومی و یا بیحسی منطقه ای وجود دارد.
در صورتی که حدس زده میشود مشکل استخوانی نیاز به جراحی خواهد داشت، نمونه برداری از استخوان باید به توسط همان جراحی انجام شود که در نهایت بیمار را جراحی خواهد کرد.
نمونه بدست آمده در آزمایشگاه پاتولوژی یا آسیب شناسی به توسط متخصص پاتولوژیست و یا آسیب شناس بررسی میشود. برای این کار معمولا نمونه به توسط تیغه های مخصوصی بریده شده و از آن لایه های ظریفی جدا میشود. این لایه ها در زیر میکروسکوپ به دقت بررسی شده و نوع سلول هایی که در استخوان وجود دارند مشخص میشود. گزارش بررسی آسیب شناسی برای پزشک معالج ارسال میگردد.
پزشک متخصص بعد از مصاحبه با بیمار و معاینه او ممکن است به وجود سرطان استخوان شک کند در این صورت از روش های تصویربرداری و آزمایشگاهی استفاده میکند تا وجود و یا عدم وجود آن را اثبات کند. مهمترین این روش ها عبارتند از
سرطان در هر بافت و در هر عضوی که باشد ممکن است در مراحل ابتدایی خود تشخیص داده شود و یا ممکن است در هنگام تشخیص، پیشرفت زیادی کرده باشد.
درمان بیمار و نوع مراقبت از بیمار سرطانی نه تنها به نوع تومور سرطانی بستگی دارد بلکه بسته به درجه پیشرفت بیماری متفاوت است. پیشرفت سرطان را با دو معیار مرحله Stage و درجه Grade اندازه گیری میکنند.
علائم سرطان استخوان
میتواند شبیه به بسیاری از بیماری های سیستم حرکتی بدن انسان باشد. وجود
هر کدام از این علائم به تنهایی و حتی همراه با یکدیگر همیشه نشانه وجود
سرطان نیست. تشخیص سرطان تنها به توسط پزشک متخصص داده میشود و آنهم بعد از
بررسی های کامل تصویربرداری و آزمایشگاهی و در بسیاری از موارد نمونه
برداری از محل ضایعه و بررسی آن به توسط پاتولوژیست.
شایعترین علائم سرطان استخوان عبارتند از
هیچ کس به درستی از علت اصلی ایجاد سرطان استخوان
اطلاعی ندارد. البته میدانیم که در بعضی شرایط احتمال بروز این سرطان
بیشتر میشود. بطور مثال میدانیم که در کسانی که مبتلا به بیماری های مزمن
التهابی در استخوان هستند (مانند بیماری پاژه) احتمال بروز سرطان استخوان
بیشتر میشود ولی هیچ کس نمیدانید چرا یک نفر به سرطان استخوان مبتلا میشود و
نفر دیگر نمیشود. میدانیم که سرطان استخوان مسری نیست یعنی نمیتوان آن را
از فرد مبتلا به آن گرفت.
بیمار
مورد نظر دچار شکستگی لب خلفی چند تکه ای است که محدوده وسیعی از ستون خلفی
را دبر گرفته است. درمان ثمربخش این نوع شکستگی ها فقط با عمل جراحی
امکانپذیر است. شکستگی با عمل جراحی باز جااندازی شده و توسط پیچ و پلاک
فیس میشود. در زیر رادیوگرافی بیمار بعد از عمل جراحی دیده میشود. بر روی
تصاویر کلیک کنید تا نمای بزرگتری از آنها دیده شود.
در تصویر رخ بالا دیده میشود که برای فیکس کردن قطعات شکسته شده از یک پلاک 8
سوراخه استفاده شده است. پلاک در بالا و پایین با چند پیچ به ایلیوم و ایسکیوم متصل
شده و دو پیچ کوتاه در حارج از پلاک استفاده شده است. برای دسترسی به قطعه جابجا شده
به جلوی سر استخوان ران، قسمتی از تروکانتر بزرگ شکسته شده و کنار زده شد. سپس قطعه
جابجا شده به جلو از محل خارج شده و در سر جای خود قرار گرفت. در آخر عمل قطعه شکسته
شده تروکانتر بزرگ مجددا به توسط دو پیچ به سر جای خود محکم شد.
در رادیوگرافی بالا دیده میشود که برای فیکس کردن شکستگی از یک پلاک هشت سوراخه و تعدادی پیچ استفاده شده است. برای دسترسی به قطعه ایکه به جلوی مفصل ران جابجا شده تروکانتر بزرگ شکسته شده است. در پایان عمل جراحی قطعه تروکانتر بزرگ مجددا با دو پیچ به سر جای خود فیکس شده است.
برای
ارزیابی دقت جااندازی بعد از هر عمل شکستگی لگن باید سی تی اسکن انجام
شود. رادیوگرافی ساده دقت کافی برای بررسی دقت جااندازی را ندارد. در زیر
تعدادی از تصاویر سی تی اسکن بیمار بعد از عمل جراحی دیده میشود.
در تصاویر سی تی اسکن بالا دیده میشود که قطعات شکسته شده به دقت در سر جای
اولیه خود قرار گرفته اند. نقاط سفید رنگ همان پیچ و پلاک هایی هستند که
از آنها برای فیکس کردن قطعات شکسته شده استفاده شده است.
در زیر تصاویر سی تی اسکن سه بعدی لگن بیمار بعد از جراحی دیده میشود.
