روماتیسم لگن و مفصل ران چه علائمی دارد و نحوه درمان آن چیست

 

 

 

نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”

روماتیسم میتواند لگن یا مفصل ران را هم درگیر کند. دو بیماری روماتیسمی مهم که میتوانند در مفصل ران در ناحیه لگن ایجاد التهاب کنند عبارتند از آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی و اسپوندیلیت انکیلوزان

در این بیماری ها غضروف مفصل ران بتدریج نازک شده و بعد از مدتی از بین میرود. این آسیب غضروف موجب بروز علائم بیماری بصورت درد و محدودیت حرکتی میشود

توجه به این نکته ضروری است که در روماتیسم مفصلی، بیماری لوپوس و بسیاری بیماری های روماتیسمی دیگر داروهای کورتیکوستروئیدی ممکن است جزئی از درمان بیمار باشند. مصرف این داروها ممکن است موجب نکروز و یا سیاه شدن سر استخوان ران شود و سیاه شدن سر استخوان ران میتواند موجب بروز علائم درد و محدودیت حرکت در مفصل ران شود.

به عبارت دیگر در بعضی بیماری های روماتیسمی این خود بیماری نیست که مفصل را خراب میکند بلکه مصرف کورتن به منظور درمان بیماری میتواند موجب سیاه شدن سر استخوان ران شود که در نهایت مفصل را خراب میکند.

در این مقاله در مورد تاثیر بیماری های روماتیسمی بر مفصل ران و راه های درمان آن مطالبی را میاموزیم.

علائم روماتیسم لگن و مفصل ران چیست

درد در ناحیه کشاله ران، سطح خارجی ران و باسن مهمترین علامت التهاب مفصل ران در روماتیسم لگن و مفصل ران است. درد معمولاً در ابتدای بیماری در صبح ها بیشتر است و با فعالیت روزانه کمتر میشود.

 

با شدیدتر شدن بیماری شدت درد در حین انجام فعالیت های روزمره هم بیشتر میشود. در مراحل پیشرفته بیماری، بیمار حتی در حال استراحت هم در مفصل ران خود احساس درد میکند.

 

با پیشرفت بیماری به علت تخریب غضروف، مفصل ران دچار محدودیت حرکتی میشود و این محدودیت به مرور زمان بیشتر میشود.

 

تخریب مفصل ران در هر دو طرف بدنبال ابتلا به آرتریت روماتوئید

در موارد شدید، به علت تخریب سر استخوان ران اندام تحتانی طرف مبتلا کوتاه میشود. بیمار ممکن است به علت درد یا محدودیت حرکت یا کوتاه شدن اندام تحتانی در حین راه رفتن دچار لنگش شود.

در موارد مزمن، عضلات ناحیه لگن و ران ضعیف و لاغر میشوند. این ضعف و لاغری به این علت ایجاد میشود که بیمار به علت درد مفصل ران سعی میکند اندام تحتانی خود را کمتر حرکت دهد و این کاهش حرکت و فعالیت بتدریج موجب میشود عضلات لاغر و ضعیف شوند.

 

تشخیص رماتیسم لگن مفصل ران

 برای تشخیص روماتیسم لگن بعد از اینکه پزشک معالج در مورد مشکلات بیمار اطلاعات لازم را از وی کسب کرد مفصل ران را معاینه میکند.

در معاینه محدودیت حرکتی مفصل ران و افزایش درد در حین حرکت دادن مفصل وجود دارد. لاغری عضلات ران و لگن و کوتاهی احتمالی اندام تحتانی در طرف مبتلا هم از علائمی هستند که در حین معاینه مشاهده میشوند.

رادیوگرافی ساده و آزمایشات خون نیز به تشخیص بیماری کمک میکنند. در رادیوگرافی ساده لگن معمولا کاهش فاصله مفصلی در مفصل ران دیده میشود که علت آن نازک شدن غضروف مفصلی است. در مراحل پیشرفته تر بیماری ممکن است سر استخوان ران تغییر شکل بدهد.

 

درمان روماتیسم لگن و مفصل ران چگونه است

 

 

چندین نوع روماتیسم میتواند مفصل ران در ناحیه لگن را درگیر کرده و موجب بروز مشکلاتی برای بیمار شود. پزشک متخصص روماتولوژی نوع بیماری روماتیسمی را که موجب بروز مشکلات بیمار میشود تشخیص میدهد.

 

هر کدام از این بیماری ها درمان مخصوص به خود را دارد که در اینجا بحث نمیشود ولی نکات درمانی خاصی وجود دارد که در تمام آنها مشنرک است. این درمان ها ممکن است غیر جراحی بوده و یا ممکن است نوعی روش جراحی باشد.

 

درمان غیر جراحی روماتیسم لگن

مهمترین درمان های غیر جراحی روماتیسم های لگن عبارتند از :

• استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند بروفن

• استفاده از کورتیکوستروئید ها بصورت خوراکی یا تزریقی

• استفاده از متوترکسات و سولفاسالازین در بعضی انواع آنها

• انجام فیزیوتراپی برای افزایش دامنه حرکات مفصل و تقویت عضلات اطراف مفصل ران. ورزش شنا برای این بیماران مفید است.

• استفاده از وسایل کمکی مانند عصا و واکر

• گرم نگه داشتن لگن و مفصل ران

 

درمان جراحی روماتیسم لگن

 اگر درمان های ذکر شده نتوانند درد بیماری را که روماتیسم لگن و مفصل ران او را درگیر کرده از بین ببرند پزشک معالج ممکن است تصمیم به عمل جراحی بگیرد. نوع عمل جراحی بسته به عوامل مختلفی مثل سن بیمار، نوع بیماری و شدت پیشرفت بیماری متفاوت است. این اعمال جراحی عبارتند از

 

دکمپرشن

یکی از عوارضی که معمولا به علت مصرف داروهای حاوی کورتن در این بیماران ایجاد میشود. نکروز یا سیاه شدن سر استخوان ران است.

اگر نکروز سر استخوان در مراحل ابتدایی بوده و هنوز پیشرفت زیادی نکرده باشد ممکن است از روش دریل کردن سر استخوان ران و یا پیوند استخوان استفاده شود.

 

سینووکتومی

در مواردی که روماتیسم لگن محدود به پرده سینوویال مفصل است و غضروف هنوز آسیب ندیده است ممکن است پزشک معالج تصمیم به برداشتن قسمتی یا همه این پرده کند. (پرده سینوویال Synovial membrane پرده نازکی است که سطح داخلی کپسول مفصل را پوشانیده و مایع مفصلی را ترشح میکند.

در بیماریهای روماتیسمی ممکن است سلول های این پرده رشد کرده و مواد مضری را از خود ترشح کنند). این روش درمانی بیشتر در روماتیسم مفصلی کاربرد دارد.

 

تعویض مفصل ران در ناحیه لگن

در حالات شدید و پیشرفته آرتریت روماتوئید و اسپوندیلیت انکیلوزان که غضروف مفصل کاملا از بین رفته است و درد بیمار با استفاده از دارو و دیگر روش های غیر جراحی تخفیف نمیابد عمل جراحی تعویض مفصل ران میتواند درد بیمار را از بین ببرد.